AYLAK KÖPEK

Aylak Köpek İran'lı ünlü yazar Sâdık Hidâyet'ten okuduğum ikinci kitap. İlki Kör Baykuş'tu. İnanılmaz etkilemişti beni. Hatta Kör Baykuş'u iki kez okudum. Kör Baykuş kısa bir anlatıydı, Aylak Köpek ise içinde 7 kısa hikâye bulunan bir öykü kitabı. Elimdeki baskısı Yapı Kredi Yayınları'ndan Prof. Dr. Mehmet Kanar çevirisi. Fars diline ve kültürüne hâkim bir hocanın çevirisi olması çok ayrıcalıklı. Mehmet hocanın kısa bir önsözüyle kitap sunulmuş.

Aylak Köpek'teki yedi öykü sırasıyla: Aylak Köpek, Kerec Don Juanı, Çıkmaz, Katya, Taht-ı Ebû Nasr, Tecelli ve Karanlık Oda. 1903 doğulmu Sâdık Hidâyet tüm dünya insanları gibi ikinci dünya savaşının yıkımıyla baş etmek zorunda kalmış biri. Ama diğer bir çok insandan farklı bir duyarlılıkla. Aylak Köpek'teki öyküler de insanın yalnızlaşması, toplumun görüşünün olumsuz havaya bürünmesi ve bunun birey üzerindeki etkisi irdelenmiş.

İlk öykü Aylak Köpek'te bir köpeğin hüzünlü hayatına şahit olurken aslında onun varlığında insanın gölgesini görüyoruz. Geçmişte sahte bir mutluluk içinde yaşayan saf ve duygulu köpek, bir anda tüm dünyasının alt üst oluşuna şaşırıyor ancak çaresizlik içinde ölüme gidişini sadece izliyoruz.

Çıkmaz'da asosyal ana karakter Macid'in en yakın arkadaşının oğlu olduğunu rastlantı eseri öğrendiği Muhsin'le ilişkisinde geçmişte yaptığı hatayla yüzleşmesini ve kaderin bir cilvesiyle yine aynı acıyla başbaşa kalışı anlatılıyor. Böylece insanın çaresizliği yüze vuruluyor.

Benim bir diğer favori öyküm Taht-ı Ebû Nasr'da ise neredeyse gotik bir öykü anlatılıyor. Heyecanla ne olacağını beklerken yine acı gerçekle karşılaşan bir ruhun çaresizlikle yokoluşuna şahit oluyoruz.

Toplamda 84 sayfadan oluşan bu öykü kitabında insan denen varlığının karanlık iç dünyasına yolculuk yaparken, şimdiden çok farklı olduğunu bildiğimiz dönemin İran'ın da bir gezintiye çıkıyoruz.

Keyifli okumalar,